Трамп дапусьціў магчымую «зьмену рэжыму» ў Іране пасьля авіяўдараў ЗША

«Непаліткарэктна ўжываць тэрмін „зьмена рэжыму“, але калі цяперашні іранскі рэжым ня здольны ЗРАБІЦЬ ІРАН ЗНОЎ ВЯЛІКІМ, чаму б не адбыцца зьмене рэжыму???» — напісаў на сваёй плятформе Truth Social Трамп.

Выказваньне Трампа зьявілася пасьля таго, як прадстаўнікі ягонай адміністрацыі — віцэ-прэзыдэнт Дж.Д. Вэнс, дзяржаўны сакратар Марка Рубіё і міністар абароны Піт Гэґсэт — заявілі, што мэтай авіяўдараў ЗША 21 чэрвеня па іранскіх ядзерных аб’ектах было дасягненьне ўгоды, а не зрынаньне ўраду. Гэґсэт назваў удары апэрацыяй, накіраванай выключна на ядзерную праграму Ірану, а не на іранскія войскі ці народ.

ЗША 22 чэрвеня засьцераглі Тэгеран ад адказаў на авіяўдары. Таксама Злучаныя Штаты выпусьцілі «глябальнае папярэджаньне» для сваіх грамадзянаў за мяжой.

Іран і Ізраіль абмяняліся новымі ўдарамі раніцай 23 чэрвеня. Іран адхіліў заклікі да перамоваў і заявіў, што ЗША адкажуць за свае дзеяньні. Міністар замежных справаў Ірану Абас Аракчы прыбыў у Маскву для кансультацыяў.

Прэм’ер-міністар Ізраілю Біньямін Нэтаньягу заявіў, што Ізраіль «вельмі блізкі» да дасягненьня сваіх мэтаў пасьля больш чым тыдня авіяўдараў па Іране. Паводле праваабарончай групы Human Rights Activists, з 13 чэрвеня ў Іране загінулі як мінімум 950 чалавек, у тым ліку 380 мірных жыхароў. Ізраільскія ўлады паведамілі пра 24 загінулых ад іранскіх удараў.

Генэральны сакратар ААН Антонію Гутэрыш папярэдзіў пра «ўзрастаньне рызыкі хуткага выхаду гэтага канфлікту з-пад кантролю». Расея, Кітай і Пакістан прапанавалі прыняць рэзалюцыю аб безумоўным спыненьні агню на Блізкім Усходзе.

ВПС ЗША нанесьлі масаваны ўдар па ядзерных аб’ектах Ірану ў Натанзе, Фардо і Ісфагане ў ноч на 22 чэрвеня. У атаках на аб’ект у Фардо ўдзельнічалі шэсьць бамбавікоў, якія скінулі 12 бомбаў. Па цэлях у Натанзе і Ісфагане нанесьлі ўдары крылатыя ракеты з амэрыканскіх падводных лодак.

Іранскія афіцыйныя асобы пацьвердзілі факт удараў па трох ядзерных аб’ектах. Незалежнага пацьверджаньня маштабаў разбурэньняў, прычыненых ударамі, пакуль не было.

Генэральны дырэктар Міжнароднага агенцтва атамнай энэргіі (МАГАТЭ) Рафаэль Гросі пацьвердзіў, што на іранскія атамныя аб’екты былі нанесеныя ўдары ЗША, і дадаў, што падземны аб’ект Фардо быў «непасрэдна закрануты» ўдарамі, аднак «ступень шкоды ўнутры цэхаў узбагачэньня ўрану немагчыма вызначыць з упэўненасьцю».

Паводле афіцыйных паведамленьняў іранскіх уладаў, павышэньня ўзроўню радыяцыі за межамі пляцовак пасьля апошніх нападаў на тры іранскія ядзерныя аб’екты не было.